Afbreken of opbouwen?

Tatoo
Op Rene’s gespierde onderarm prijkt een tattoo van Jezus aan het kruis. De arm van de Zoon van God loopt door in de hand van de adjudant. ‘Want Zijn hand, is mijn hand’, legt Rene uit. ‘Ik wil het goede doen en de ander de hand reiken.’

Loodzwaar
Het is zijn drijfveer in zijn dagelijks werk op de Van Ghentkazerne in Rotterdam. ‘In 24 weken leren we jonge mensen denken en werken als marinier. Om complexe en risicovolle opdrachten uit te voeren en tegelijkertijd het hoofd koel te houden.’ Een loodzware militaire training met een hoog uitvalpercentage.

Lekker in hun vel
Skills and drills worden erin geramd. ‘Het gaat er mij vooral om hóe we dat doen. In mijn tijd was ik vaak bang voor kaderleden. Gillen. Schreeuwen. Het was afbreken, daarna opbouwen. Maar ik wil vooral dat de mensen hier goed in hun vel zitten. Mijn boodschap aan mijn kaderleden? Wees je bewust van de impact van wat je doet.’

Vertrouwen geven
Dat betekent dat er naast het drillen van de toekomstige mariniers ook veel ruimte moet zijn voor gesprekken. Luisteren, doorvragen, interesse tonen. Dat vindt Rene daarin cruciaal. ‘En jezelf van een kwetsbare kant durven laten zien. Ik behandel de jongens als gelijke, schenk hen vertrouwen. Ook zo kun je mensen vormen en kneden. Het maakt een wereld van verschil als je focust op wat mogelijk is, wat positief is.’

Door het opzoeken van de grenzen van fysiek en mentaal vermogen breken veel jongeren op enig moment. ‘Ik ben hier psycholoog, vader en moeder ineen: ik probeer voor ze klaar te staan. Je zult het zien: als zo’n jongen van 18 straks 80 jaar is, weet hij nog steeds wie zijn kader was.’

Worstelen
‘Wie ben je als mens en hoe verhoudt zich dat tot het gedrag dat van je wordt verwacht als militair? Dat is een vraag die je niet alleen in de opleiding maar in je hele carrière bij Defensie tegenkomt.’ Rene spreekt uit ervaring. Hij zat in Cambodja, Bosnië en Afghanistan, maakte deel uit van de antiterreureenheid Marsof. Het was soms lastig om niet cynisch te worden, om trouw te blijven aan wie je in wezen bent. ‘Je schiet op mensen, mensen schieten op jou. Ik merkte in Afghanistan dat ik niemand meer vertrouwde. Dat je dan zelfs een jongetje onder schot houdt want je weet niet wat zo’n kind gaat doen.’

Offer
Het zijn gebeurtenissen die je móet verwerken om onder hoge druk te kunnen blijven presteren, ontdekte de Adjudant. ‘Voor deze baan betaal je sowieso een prijs. Vooral privé. Ook al zijn de ervaringen die je opdoet goud waard. Je bent 24 uur per dag militair. In een cultuur van op je tenen lopen, maximaal presteren. Ik heb 1/3 deel van mijn leven naast een vent geslapen! Zo vaak was ik van huis.’ Daarom hamert Rene er bij zijn manschappen op dat ze de balans in de gaten moeten houden tussen thuis en het Marinier zijn.

Schietgebedje
Hoe doet Rene dat zelf? ‘Ik sport twee keer per dag, daardoor ben ik veelal moe. Zo houd ik mijn cortisolniveau onder de duim en blijf ik zen. Alleen dan kan ik er echt zijn voor de cursisten en het kader. Soms als ik moe ben en me afvraag of ik de juiste beslissingen neem, merk ik dat ik terugval op een schietgebedje. God heb ik nooit gezien. En wat ik niet kan zien, geloof ik niet in. Alleen of het echt zo simpel is? Ik ben katholiek opgevoed en mijn oma deed vroeger al een gebedje voor me. Misschien helpt het. Op de een of andere manier gaat het uiteindelijk altijd goed met mij. Ik betrap mijzelf erop dat ik soms vraag aan iets of iemand om mij te gebruiken als zijn verlengstuk, laat mij goed doen om mij heen en dan vooral voor de mensen die door anderen als minderwaardig worden gezien.’